skip to Main Content
5/5 - (1 امتیاز)

واریکوسل اتساع و پیچ خوردگی غیر طبیعی شبکه وریدی(سیاهرگی) بالای بیضه هاست. شیوع ان زیر 10سال نادر است ولی در بالغین جوان 15% و در مردان نابارور 20 تا 40% میباشد.

در کسانی که با ناباروری ثانویه مراجعه می نمایند یعنی قبلا بچه دار شده اند شیوع آن به 70% میرسد. 90% موارد طرف چپ ودر 10% موارد دو طرفه است علت این پدیده طولانی تر بودن ورید تخلیه کننده خون بیضه چپ به ورید کلیوی و همچنین زاویه عمودی تر آن نسبت به سمت راست می باشد.

واریکوسل شایعترین علت قابل اصلاح ناباروری در مردان میباشد. علت ایجاد ان اختلال در تخلیه وریدی یا نارسایی دریچه های وریدی بیضه است. نظریه های گوناگونی در مورد مکانیسم اسیب بیضه ها وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از: افزایش دمای بیضه ها یا کاهش جریان خون و اکسیژن رسانی یا انتقال مواد و متابولیتهای کلیه ها و غدد فوق کلیه به بیضه ها و یا ترکیبی از اینها.

واریکوسل

همچنين با اثر براسپرمها باعث كاهش حركت وواريكوسل مي تواند باعث كاهش رشد بيضه ودنهايت كوچك شدن بيضه گردد تعداد انها وتغيير مورفولوژي (شكل ظاهري) آنها خواهد شد.واريكوسل به طورمستقيم اثري بر توانايي جنسي يا ايجاد انزال زودرس ندارد.

در بیماری که با ناباروری و واریکوسل مراجعه می نماید علاوه بر معاینه و شرح حال باید حداقل دو یا سه آزمایش منی برای تصمیم گیری وجود داشته باشد. با توجه به حساسیت آزمایش باید در آزمایشگاهی انجام گردد که به طور تخصصی این آزمایش را انجام می دهند.

 

معاینه باید با دست و ابتدا در حالت ایستاده و سپس در حالت خوابیده انجام گردد تا مشخص شود آیا با دراز کشیدن واریکوسل کاهش چشمگیر پیدا می کند یا نه که اگر نکرد سونوگرافی شکم و لگن برای بررسی بیشتر انجام گردد.

در زمان معاینه ممکن است وریدها مانند واریس پا قابل مشاهده باشند یا مانند کیسه پر از کرم قابل لمس باشند یا بازور زدن قابل لمس شوند که این معیارها بیانگر شدت واریکوسل می باشد.

در تشخیص واریکوسل معاینه بالینی حرف اول و آخر را می زند و سونوگرافی برای مواردی به کار می رود که معاینه مشکل باشد مانند بیماران بسیار چاق یا موارد خفیف. البته از سونوگرافی داپلر یا رنگی می توان برای تایید عود ( برگشت خون به سمت بیضه ها) پس از عمل کمک گرفت.

واریکوسل

درجه بندی واریکوسل

گرید 3 : وریدها در حالت ایستاده قابل مشاهده اند
گرید 2 : وریدها در حالت ایستاده قابل لمس میباشند
گرید 1 : وریدها هنگام زور زدن قابل لمس میباشند
واریکوسل ساب کلینیکال: که با معاینه قابل لمس نیستند ولی با سونوگرافی تشخیص داده می شود.

در چه مواردی واریکوسل نیاز به درمان دارد؟

در ابتدا با توجه به اینکه بسیاری از بیماران در زمانی که تشخیص واریکوسل برای آنها گذاشته می شود نگران و مضطرب میشوند باید خاطر نشان کنم که واریکوسل یک بیماری خوش خیم است اما درمان دارویی ندارد وتنها روش درمان آن جراحی است که در ادامه توضیح داده خواهد شد.

تصمیم گیری برای عمل بستگی به فاکتورهای گوناگونی مانند: شدت واریکوسل و سن بیمار و وضعیت باروری (تاهل و داشتن یا نداشتن فرزند) دارد.

در مواردی که بیمار واریکوسل گرید دو یا سه داشته باشد و با ناباروری مراجعه نموده باشد نیاز به عمل جراحی واریکوسلکتومی دارد. اگر واریکوسل با اختلال در آزمایش منی همراه باشد باز هم نیاز به عمل دارد (همان طور که گفته شد باید حداقل دو یا سه آزمایش منی برای تصمیم گیری وجود داشته باشد).

در برخی رفرنس ها اگرمرد جوانی با واریکوسل قابل مشاهده یا قابل لمس (درجه سه یا دو) مراجعه نماید و فعلا قصد بچه دارشدن هم نداشته باشد برای پیشگیری از اثرات نامطلوب آن بر باروری توصیه به عمل می شود. درمورد جراحی واریکوسل های بسیار خفیف یا ساب کلینیکال اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد اما ما توصیه به عمل نکرده و فقط آنها را پیگیری می کنیم.

درمان واریکوسل

همان طور که گفته شد واریکوسل درمان دارویی ندارد و تنها روش درمان آن جراحی است. روشهای درمان آن یا با روشهای با برش جراحی است یا با روش آمبولیزاسیون (فرستادن لخته) از طریق پوست:

1) روش استاندارد طلایی جراحی واریکوسل روش اینگوینال میکروسکوپیک می باشد که با برش کوچک پایین شکم نزدیک خارج ریشه آلت و بالای بیضه و با کمک میکروسکوپ انجام میشود. مزیت این روش حفظ شریان (سرخرگ) و عروق لنفاوی و عصب می باشد و میزان عود نیز کمتر است (حدود1تا2%).

2 )روش جراحی اینگوینال که تقریبا مانند روش اول است اما بدون میکروسکوپ انجام می شود و بنابراین عوارض آن بیشتر است (عود9تا16% و هیدروسل3تا 39%).

3) روش جراحی رتروپریتوان که با برشی بالاتر از روش قبلی انجام می شود. عود 11تا15% و هیدروسل 7% ممکن است ایجاد گردد.

4) روش جراحی با لاپاروسکوپ که با ایجاد حدود سه سوراخ در شکم و فرستادن گاز به داخل شکم برای ایجاد فضای کافی برای کار انجام میشود. اما در این روش احتمال اسیب عروق بزرگ یا روده ها یا مثانه و… هر چند ناشایع وجود دارد. هیدروسل 5تا 8% و عود کمتر از 2% است و احتمال آسیب شریان نیز وجود دارد.

5) روش آمبولیزاسیون از راه پوست که از راه وریدهای کنار ران به صورت موضعی لخته خون خود بیمار یا کویل یا مواد سنتتیک و مصنوعی دیگر به داخل وریدها فرستاده می شوند. این روش نیاز به متخصص رادیولوژی ماهر در این زمینه و تجهیزات پیشرفته دارد. عود 4تا11% دارد. این روش در مواردی که بیش از دو بار واریکوسل عود کرده باشد توصیه می شود.

مراقبت پیش و پس از عمل

پس از تصمیم گیری برای عمل و انجام آزمایشات روتین خون و بررسی اسپرم موهای ناحیه عمل شب قبل یا صبح عمل تراشیده می شوند. ازساعت 12 شب قبل از عمل بیمار دیگر چیزی نمی خورد.

عمل با بیهوشی عمومی یا بیحسی از کمر(نخاعی) بسته به شرایط بیمار و صلاحدید متخصص بیهوشی انجام می گردد. مدت زمان عمل بستگی به فاکتورهای گوناگون دارد و متوسط 30 تا 40 دقیقه می باشد. بیمار همان روز یا فردا صبح مرخص میشود و به مدت حداقل 7تا 14 روز استراحت پزشکی خواهد داشت. بهتر است نزدیکی از روز هفتم به بعدانجام گردد.

عوارض

عوارض کوتاه مدت پس از عمل شامل: درد یا عفونت زخم یا خونریزی یا خونمردگی اطراف ناحیه عمل و … می باشد. در برخی موارد ممکن است درد خفیفی برای مدتی باقی بماند یا بی حسی اطراف ناحیه عمل یا پوست کیسه بیضه ایجاد شود.

عوارض بلندمدت: عود واریکوسل/ هیدروسل(جمع شدن مایع اطراف بیضه) / کوچک شدن بیضه(کمتر از 1%).

پیگیری
حدود 3تا 4 ماه پس از عمل اولین ازمایش اسپرم انجام می شود و پس از آن با همین فاصله تا یکسال یا تا زمان بارداری همسر ازمایش انجام می گردد. میزان بارداری پس از عمل در مطالعات مختلف بین 30 تا 60% گزارش شده است. اگر زوج پس از درمان همچنان نابارور باشند توصیه به انجام روش های کمک باروری می شود.

واریکوسل درواقع بزرگ شدن وريدهاي درون كيسه بيضه (اسكروتوم) است .اسكروتوم كيسه پوستي شلي است كه بيضه ها درون آن قرار دارند .واريكوسل شبيه به وريدهاي واريسي است كه درپا ممكن است بروز كند.

حدود يك ششم مردان واريكوسل دارند .درمرداني كه دچار ناباروري هستند ، اين رقم بالاتراست وبه 40درضد مي رسد.

واريكوسل شايع ترين علت توليد كم اسپرم وكاهش كيفيت آن درمردان است گرچه همه واريكوسل ها برتوليد اسپرم اثر نمي گذارند..

چه عواملي باعث  ایجاد آن مي شود؟

بیماری واریکوسل با واریسی شدن و گشادشدن عروق وریدی(سیاهرگهای) بیضه ظاهر می‌گردد که در دو گروه اولیه و ثانویه تقسیم‌بندی می‌گردد. در نوع اولیه، هیچ عامل ایجادکننده مشخصی وجود ندارد، گرچه تئوری اشکال در دریچه‌های لانه کبوتری وریدهای بیضه، طولانی بودن مسیر این وریدها و احتمال اثر فشاری سایر عروق و احشاء شکمی‌مطرح می‌باشد ولی هنوز علت مشخصی برای آن ثابت نشده است.

این نوع عامل عمده واریکوسل است و ۹۰درصد در سمت چپ می‌باشد. نوع ثانویه که بدنبال وجود عامل مشخص ایجادکننده انسداد در عروق داخل شکم ایجاد می گردد درصد کمی‌از واریکوسل‌ها را شامل میشود و علت ایجادکننده آن غالبا توده‌های شکمی، بخصوص تومورهای بدخیم می‌باشد که تشخیص آن مهم و حیاتی است.

طناب اسپرماتیک که خون را به بیضه‌ها می‌رساند و از آنها خارج می‌کند،‌ حاوی “واز دفرانس” است که اسپرم تولیدشده از بیضه را تخلیه می‌کند. “شبکه پامپینیفرم” گروهی از وریدها درون اسکروتوم و بالای بیضه‌ها هستند. شبکه پامپینیفرم، خون را از بیضه‌ها تخلیه می‌کند. بزرگ شدن این وریدها اغلب در حین بلوغ رخ می‌دهد.

اگر چه علت دقیق ایجاد واریکوسل معلوم نیست، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که دریچه‌های غیر طبیعی درون وریدها مانع جریان خون طبیعی در آنها می‌شوند و پس زدن خون، به گشاد شدن وریدها می‌انجامد.

واریکوسل معمولا در ناحیه بیضه چپ رخ می‌دهد، که به علت موقعیت ورید بیضه‌ای چپ است. اما واریکوسل در یک بیضه، بر تولید اسپرم در هر دو بیضه تاثیر می‌گذارد. در سنین ۱۵ تا ۲۵ سالگی، بیشترین احتمال بروز واریکوسل وجود دارد.

علت واريكوسل  نقص عملكرد دريچه هاي سياهرگي است وبيشتر اوقات مادرزادي است ودرسنين بلوغ به بعد خودرا نشان مي دهد .واريكوسل باعث كاهش تعداد اسپرم وضعف حركت آنها مي شود اما درمردان سالم بارور هم ممكن است به صورت اتفاقي ديده شود.

درصورتي كه دچار واريكوسل هستيد وناباروريد احتمال بهبودوضعيت اسپرم هابعدتزعمل وبارورشدن تان 50تا70درصداست.

آيا به غير از جراحي راه درمان ديگري هست .

نكته مهم درمورد واريكوسل هايي كه به صورت ناگهاني يادر سمت راست به تنهايي بروز مي كنند ازنظر تشخيصي دقت زيادي لازم دارند زيرا ممكن است توده ها ياغدد داخل شكمي بزرگ شده وعلامتي شبيه به بيماريواريكوسل رابروز دهند.براي اطمينان بهتر است حتما به پزك مرتجعه كنيد وتحت معاينه كامل شكم وناحيه تناسلي قرار بگيريد.

با چه علائمي متوجه مي شويم كه به آن مبتلا شده ايم؟

بیمار ممکن است با شکایت بزرگی، یا عدم تقارن بیضه ها، یا درد بیضه و یا پس از ازدواج، با ناباروری مراجعه کند. ولی شایع ترین فرم آن، بدون علامت و بطور اتفاقی، حین معاینه، متوجه آن می گردند. در معاینه، بزرگی و تورم عروق بیضه، به خصوص در سمت چپ مشهود است و درحالت ایستاده، و یا افزایش فشار شکمی تشدید می یابد و در حالت خوابیده از بین می رود (در صورتی که تورم عروق درحالت خوابیده از بین نرفت، باید به نوع ثانویه آن شک کرد)

واریکوسل

واريكوسل ،اغلب علامتي ايجادنمي كند ،به تدرت باعث ايجاد درد مي شود كه ممكن است درطول روز به علت فعاليت هاي جسمي  بدتر شود وبه طور شاخص با خوابيدن به پشت تخفيف مي يابد .درطول زمان ممكن است واريكوسل ها بزرگ تروچشمگيرترشوند.

از آنجایی که واریکوسل معمولا علامتی ندارد،‌ اغلب در حین ارزیابی ناباروری یا معاینه جسمی کشف می‌شود.

با این حال اگر در اسکروتوم‌تان احساس درد یا تورم می‌کنید، باید با پزشک تماس بگیرید. علل گوناگونی ممکن است باعث درد بیضه شوند و برخی از این عارضه‌ها نیاز به درمان فوری دارند. پزشک شما می‌تواند تعیین کند که کدام عارضه باعث درد بیضه شما شده است.

پزشک در معاینه جسمی شما، ممکن است توده غیر دردناک کلاف ‌مانندی را در بالای بیضه شما لمس کند. برخی از افراد، این توده را به صورت احساس “کیسه‌ای از کرم” وصف می‌کنند. اگر این توده به اندازه کافی بزرگ باشد، پزشک هنگامی که ایستاده‌اید، می‌تواند آن را لمس کند.

اگر واریکوسل شما کوچک تر باشد، پزشک ممکن است از شما بخواهد نفس عمیقی بکشید و چند ثانیه آن را نگه دارید و به پایین زور بزنید (مانور والسالوا).

این مانور به پزشک کمک می‌کند، بزرگی غیر طبیعی وریدها را لمس کند. اگر معاینه جسمی نتیجه قطعی به دست ندهد، پزشک ممکن است درخواست سونوگرافی اسکروتوم کند. این آزمون که در آن از امواج صوتی پرفرکانس برای ایجاد تصاویر دقیق از ساختار درون استفاده می‌شود، برای این مورد استفاده قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود علائم شما به دلیل دیگری رخ نداده است. یکی از علل چنین عارضه‌ای ممکن ست توموری باشد که بر ورید اسپرماتیک فشار می‌آورد.

آيا اين بيماري ازنظر شدت بيماري تفاوت دارد؟

بيماري واريکوسل از نظر شدت به 3 درجه تقسيم بندي مي شود. در نوع درجه يک اتساع عروق فقط حين فشار شکمي در لمس توسط پزشک قابل تشخيص است. در نوع درجه دو با فشار شکمي، اتساع عروق، قابل مشاهده مي شود. و در نوع درجه سه حتي بدون فشار شکمي، اتساع عروق، در حالت ايستاده قابل مشاهده مي باشد. لازم به ذکر است نوع درجه سه از نظر قانون خدمت سربازي در ايران معافيت دايم و انواع درجه يک و دو معافيت از رزم خواهد داشت.

واریکوسل ممکن است باعث این عوارض شود

تحلیل رفتن (آتروفی) بیضه: توده بیضه از لوله‌های سازنده اسپرم تشکیل شده است. هنگامی که این لوله‌ها در اثر عاملی مانند واریکوسل آسیب می‌بینند، ممکن است بیضه‌ها نرم شوند و تحلیل روند. روشن نیست که چه عاملی باعث تحلیل رفتن بیضه ها می‌شود،‌ اما اختلال در کارکرد دریچه‌های وریدها باعث تجمع خون در بیضه‌ها می‌شود و افزایش فشار وریدها و قرارگیری در معرض سموم درون خون ممکن است باعث آسیب شود.

ناباروری: روشن نیست که واریکوسل چگونه باعث ناباروری می‌شود. برخی از کارشناسان معتقدند که وریدهای بیضه، خون را در شریان بیضه سرد می‌کنند، و به این ترتیب به حفظ درجه حرارت مناسب برای تولید مناسب اسپرم کمک می‌کنند. واریکوسل با مسدود کردن جریان عادی خون، ممکن است باعث شود درجه جرارت بیضه‌ها بیش از حد بالا رود و به این ترتیب بر تولید اسپرم و حرکت آن اثر بگذارد.

انواع روش های  درمان واریکوسل

درمان واريكوسل معمولا سرپايي است يا حداكثر يك شب بستري دارد. درمان آن بستن وريدهايي است كه خون درآن پس مي زند.اين عمل به روش هاي مختلف انجام مي شود .عمل درناحيه بالاي مغنبي انجام مي شود واز شيوه عمل باز يالاپاراسكوپي يابه ندرت ميكروسكوپي استفاده مي شود كه نتيجه آن به انجام صحيح بستن وريدها وتجربه جراح بستگي دارد.

معمولا نتيجه مطلوبي از نظر باروري دارد به خصوص اگر كاهش اسپرم شديد نباشد.درصورتي كه كاهش اسپرم شديد باشد با افزايش كيفيت اسپرم ها باعث ارتقاي نتيجه درماني باروري به روش هاي خارج رحمي مي شود.

اگر واريكوسل داشته باشيم وجراحي كنيم بعداز سونوگرافي بازهم واريكوسل شديد داشته باشيم راه درمان آن چيست؟

گاهي اوقات بهبود نسبي ، به طوركامل نيست ياحتي به درستي صورت نگرفته است .به طور كلي اين بيمار بايد تحت بررسي قرار بگيرد وازاين نظر كه عمل جراحي چه زماني بوده است اين بار شايدبيضه ديگرمشكل پيداكرده است يا بعضي اوقات ابتدا كم بوده نيازبه عمل جراحي نداشته ولي به مرور بيشتر شده .حتما بايد بايك جراح مشورت كنيد.عمل جراحي واريكوسل زماني انجام مي شودكه بيماران تمايل دارند صاحب فرزند شوند ياعلايم باليني جدي مانند احساس درد درناحيه بيضه ها، سنگين وپري دارند .گاهي شدت بيماري  به گونه اي است كه بعداز جراحي 50درصدبهبودي حاصل مي شود .دراين مواقع ممكن است جراح تصميم به عمل مجدد نيز بگيرد.اما خوشبختانه واريكوسل خطرات چنداني ندارد فقط توانايي باروري به مرور كاهش مي يابد.

سوالات رايج پس ازعمل واريكوسل

1- پس از عمل از کی میتوان راه رفت؟
حدود چند ساعت پس از عمل می توانید روی تخت بنشینید و پاها را از لبۀ تخت آویزان کنید و سپس با کمک همراه راه بروید.ولی بهتر است تا 48 ساعت اول بعد از عمل فعالیت محدود داشته و فقط در موارد ضروری(مثلا برای رفتن به دستشویی) از جای خود حرکت کنید.

2- رژیم غذایی پس از عمل چیست؟
حدود هشت ساعت پس از عمل می توانید بتدریج از مایعات استفاده کنید .چنانچه از بیهوشی عمومی برای شما استفاده شده است ، بهتر است غذاهای معمولی را از روز بعد شروع کنید.

3- پس از عمل چند روز باید بستری بود؟
چنانچه مشکل خاصی وجود نداشته باشد ، عصر همان روز یا صبح روز بعد از عمل ترخیص خواهید شد.

4- پس از چه مدت می توان به سر کار رفت؟
از یک هفته پس از عمل می توان به فعالیتهای عادی بازگشت.طی دو هفتۀ اول بعد عمل باید از انجام کارهای سنگین خودداری کرد ولی پس از آن ورزش و فعالیت سنگین موجب عود واریکوسل نمی شود و بلامانع است.

5- پس از جراحی تا کی باید پانسمان را تعویض کرد؟
پانسمان شما قبل از ترخیص از بیمارستان تعویض خواهد شد. این پانسمان را دو روز بعد از عمل بردارید و اگر ترشحی وجود نداشته باشد پس از آن دیگر نیاز به پانسمان ندارید.

6- چه مدت پس از عمل می توان به حمام رفت؟
در صورتی که محل زخم ترشح نداشته باشد ، دو روز بعد از عمل می توان به حمام رفت.

7- بخیه ها کی خارج می شوند؟
بسته به نظر پزشک پس از هفت الی ده روز خارج می شوند.

8- پس از ترخیص چه دارویی نیاز است؟
بسته به نیاز، مسکن وآنتی بیوتیک توسط پزشک تجویز می شود و در صورتی که عمل به علت ناباروری بوده است، داروهای دیگری هم لازم است.

9- آیا جای برش عمل باقی می ماند؟
جای یک برش حدود چهار سانتیمتری در محل عمل باقی می ماند که بتدریج کم رنگ می شود. برش در محلی است که اثر آن توسط لباس زیر مخفی می شود و معلوم نیست.

10- آیا عمل واریکوسل در کسی که ناباروری دارد ، همیشه موجب بچه دار شدن او می شود؟
اگر عمل واریکوسل در نوجوانی یا ابتدای جوانی انجام شود از اثرات سوء آن بر اسپرم سازی جلوگیری می شود ودر اکثر موارد منجر به ناباروری نخواهد شد.

اما در کسی که به مدت طولانی واریکوسل داشته و اکنون بعد از ازدواج با ناباروری مراجعه کرده است، عمل جراحی در 50 درصد از بیماران باعث بهبود آزمایش اسپرم می شود و فقط در حدود 30 درصد موارد منجر به بچه دار شدن خواهد شد آن هم به شرطی که علت ناباروری فقط مربوط به مرد و به علت واریکوسل وی باشد.

توصیه های لازم:
1-چنانچه به علت ناباروری تحت عمل واریکوسل قرار گرفته اید، باید در فواصل سه ماهه با آزمایش اسپرم به پزشک مراجعه نمائید. بهبود آزمایش حدود سه الی دوازده ماه طول می کشد.

2-در صورت وجود این علائم پس از عمل،فوراَ به پزشک معالج مراجعه نمائید:تب بالاتر از 38 درجه،خونریزی یا ترشح زیاد از محل عمل،تورم شدید در ناحیۀ عمل یا اطراف بیضه ها.

شايع ترين بيماري بيضه ها چيست؟

این بیماری در 15 درصد مردان جوان مشاهده میشود و در خیلی از مواقع بدون علامت بوده و گاهی هم با درد خفیف و مبهمی در بیضه ها همراه است.

به گزارش سلامت نیوز به اتساع و واریسی شدن وریدها یا سیاهرگهای اطراف بیضه ها ، اصطلاحاً “واریکوسل” گفته می شود. این حالت در 15 درصد مردان جوان دیده می شود و اغلب در سنین بلوغ خود را نشان می دهد و در اکثر موارد (نود درصد) در سمت چپ است.

علت این بیماری کاملاً مشخص نیست و برخلاف واریس پا ارتباط چندانی با کارهای سنگین یا زور زدن ندارد. علت این که واریکوسل در طرف چپ شایعتر است را به متفاوت بودن دریچه ها و آناتومی وریدهای بیضۀ چپ نسبت داده اند.

واریکوسل معمولاً علامتی ندارد و به صورت اتفاقی و با مشاهده تورم رگهای واریسی در بالای بیضه (که برخی آنرا به یک کیسه پر از کرم تشبیه کرده اند)، توسط بیمار کشف می شود.

گاهی هم موجب درد خفیف و مبهم بیضه می شود و گاهی در سنین بالاتر، خود را به صورت ناباروری نشان خواهد داد. البته این بدین معنی نیست که واریکوسل همیشه موجب ناباروری مرد خواهد شد، بلکه فقط عده کمی از کسانی که واریکوسل دارند به این علت بچه دار نمی شوند.

یکی از عللی که واریکوسل موجب ناباروری می شود این است که تجمع رگهای واریسی در اطراف بیضه، موجب بالاتر رفتن دمای بیضه و اختلال در اسپرم سازی (نطفه سازی ) می شود. واریکوسلهای شدید اگر به موقع درمان نشوند، در درازمدت ممکن است موجب کوچک شدن بیضه شوند.

تشخیص واریکوسل توسط پزشک انجام می شود و معاینه مهمترین نقش را در تشخیص دارد.معاینه در حالت ایستاده انجام می شود. گاهی برای تأئید تشخیص ، به سونوگرافی نیز نیاز است و گاهی برای بررسی میزان تأثیر آن بر اسپرم سازی، آزمایش اسپرم نیز درخواست می شود.

واریکوسل

فقط واریکوسلهایی که در معاینه مشاهده یا لمس شوند از لحاظ بالینی با اهمیتند و اگر واریکوسل در سونوگرافی گزارش شود ولی در معاینه لمس یا مشاهده نشود ، اهمیت بالینی ندارد. پزشک در معاینه، علاوه بر وجود واریکوسل، شدت آنرا نیز ارزیابی می کند و بر حسب شدت، آن را به سه درجه خفیف، متوسط و شدید(درجۀ یک ،دو و سه) تقسیم می کند که نقش مهمی در تصمیم گیری درمانی دارد.

واریکوسل پس از ایجاد ،هیچ وقت خود به خود بهبود نمی یابد و هیچ درمان دارویی نیز ندارد و تنها راه درمان آن، جراحی است.

البته همۀ افراد مبتلا به واریکوسل نیاز به درمان ندارند. تصمیم گیری برای جراحی بستگی به سن بیمار، شدت واریکوسل و علامتهای بیمار دارد. مثلاً واریکوسل خفیف در جوانی مجرد ممکن است نیاز به عمل نداشته باشد اما همین واریکوسل در مردی که به علت ناباروری مراجعه کرده و آزمایش اسپرم مختل دارد، قطعاً نیاز به عمل داردویا واریکوسل شدید در یک نوجوان یا جوان مجرد نیاز به جراحی دارد تا از آثار سوء آن بر اسپرم سازی و ایجاد ناباروری در آینده پیشگیری شود.

برای عمل جراحی ، بیمار صبح همان روز عمل ،به صورت ناشتا(بدون خوردن صبحانه) به بیمارستان مراجعه کرده و بستری می شود.عمل جراحی واریکوسل با بیهوشی عمومی یا بی حسی از کمر و از طریق یک برش سه الی چهار سانتیمتری انجام می شود و مدت عمل حدود یک ساعت است.

بیشتر بدانید: افزایش میل جنسی با طب گیاهی

واریکوسل دو طرفه

واریکوسل دو طرفه دو مشکل جدا هستند و ارتباطی به هم ندارند.

واریکوسل دو طرفه شایه هست طوری که در 20% مردان دچار کاهش باروری وجود دارد. این عدد در مردان بدون مشکل باروری کمتر از 10% است.

کشف واریکوسل از سن 30 به بعد زیاد غیر عادی و ناشایع نیست

علت اینکه طرف چپ بیشتر هست به خاطر طبیعت آناتومیک اون قسمت هست… طوری که به دریچه های وریدی تخلیه کننده خون فشار وارد میشه و نمیزارن که بطور عادی خون کیسه بیضه تخلیه شود. ولی در راست این فشار وجود ندارد

لازم هست که هر کسی که واریکوسل طرف چپ در وی کشف می شود حتما وجود واریکوسل طرف راست هم بررسی شود که وجود دارد دارد یا نه و این مسئله نه بوسیله معاینه و نه سونو گرافی عادی بلکه بوسیله پزشک متخصص رادیولوژیستی که تبحر در سونو گرافی نوع داپلر دارد باید انجام شود

اگر واريكوسل چپ داشته باشيم وحركت اسپرم صفر باشد آيا باجراحي حركتش درست مي شود؟

خوشبختانه دراين مورد تحقيق شده به اين ترتيب كه اگر تعداد اسپرم كمتراز5 ميليون هست وحركت اسپرم كمتر از30% هست جرتحي تونسته ازنظرآزمايشگاهي نتايج خوبي داشته باشد ولي تاثيري درباروركردن زن نداشته لذا محقق توصيه كرده به جاي صرف هزينه وعمل جراحي ومسايل متعاقب آن ازهمان ابتدا سراغ روشهاي كمكي مثل اي وي اف بروند.

درصورتيكه واريكوسل داشته باشيم وانزال زودرس هم داشته باشيم آيا اين دو به هم ربطي دارند؟

دراين مطالعه مشخص شده كه انزال زودرس تنها اختلال جنسي هست مه دربيماران واريكوسل مشاهده شده در29%مردان اما اين عدد درافرادي كه واريكوسل نداشتند 24% بود كه اختلاف عدد قابل توجه … داراي واريكوسال  انزال زودرس ديده شده هست.نتيجه ديگراين بوده كه بيماراني كه واريكوسل وانزال زودرس هم داشتند بيشتر ازبقيه واريكوسل دارها دچار التهاب پروستات بودند.

بیشتر بدانید: اختلالات كیسه بیضه ، بیضه ها یا اپیدیدیم

لزوم جراحي واريكوسل

لزوم جراحي واريكوسل درسه مورد هست . درد زياد داشتن  –  درجه بالاي واريكوسل  – مشكلات باروري

دراغلب مواقع جراحي نيم ساعت بيشتر طول نمي كشد يكي دو روز دربيمارستانبستري خواهيد شد عمل راحت وبدون درد سري هست.

آزمايش1:

Volum: 4 ——————————— reference value:2.6

Appearance: milky

Viscosity: normal

Liquefaction:30————————– reference value:30min at 37.0c

Ph:8—————————————– reference value:7.2-8

Total sperm count:(10*6/ml)———- reference value:more than20

Motility 20 minute :80%—————- reference value:more than60

Motility 60 min:70%——————— reference value:more than50

Non motility:15

Forward motility grade1:60%——– reference value:(rapid progressive)

Forward motility grade2:25%——– reference value:(rapid progressive)

Forward motility grade3:10%——– reference value:(rapid progressive)

Forward motility grade4:05%——– reference value:(immotile)

Normal morphology:80%————– reference value:more than40

Immature forms:20

آزمايش دوم:

Volum: 4

Colur:milky

Appearance:semi————————-ref:opalescent

Liquifact:30——————————-ref:12-20min

Viscosity:mod—————————-ref:moderate

Ph:7.5—————————————ref:7.2-7.8

Sperm count:116000000—————-ref: more than 20000000

Abnormal forms :50%——————ref:less than 25%

Motility 3 hrs:10%good 5%fair25%poor 60%nil——–ref:good60-70%

 

تشخیص واریکوسل چگونه انجام می‏شود؟

پزشک بیمار را در حالت ایستاده قرار داده و طناب اسپرماتیک را لمس می‏کند (طنابی که به نظر می‏رسد بیضه‏ها از آن آویزان شده‏اند). از بیمار می‏خواهد که سرفه کند و در این حالت واریکوسل مانند یک دسته کرم در زیر دست لمس می‏شود. این حالت (ورم کردن) به صورت متناوب ایجاد می‏شود.

بهترین راه تأیید تشخیص، استفاده از تست داپلر (Doppler)‌ می‏باشد. در این تکنیک یک میله کوچک به شکل قلم، بر روی طناب اسپرماتیک قرار داده می‏شود که امواج صوتی عروق خونی را گرفته و با تقویت آن، جریان خون را اندازه‏ گیری نموده و میزان آن را به صورت نمودارهای میله‏ای شکلی نشان می‏دهد.

بیماران مبتلا به واریکوسل دچار نقص بازگشت جریان خون در طی سرفه‏ کردن می‏باشند که به صورت امواج بلند میله‏ای نشان داده می‏شود. آزمایشات دیگری که به صورت نه چندان شایع جهت تأیید تشخیص واریکوسل به کار می‏روند عبارتند از: سونوگرافی داپلر، ونوگرام (یک نوع تصویربرداری مخصوص با اشعه X) و ترموگرام

در روش ميکروسرجري با توجه به استفاده از ميکروسکوپ حين جراحي و بزرگنمايي جراح، قادر است با دقت بيشتر وريدها را از شريان (سرخرگ) و عروق لنفاتيک (عروق برنده لنف) جدا و فقط وريدها را مسدود كند….

همچنين وريدهاي با سايز کوچک را که استعداد واريسي‌شدن در آينده دارد و منشاء عود واريکوسل در آينده خواهد بود.

در روش جراحي معمولي قابل تشخيص نيست درحالي که در روش ميکروسرجري به دليل بزرگنمايي 4 تا 6 برابر توسط ميکروسکوپ، جراح قادر است اين وريدهاي کوچک را نيز مشاهده کند و از عروق لنفاتيک و شريان مجزا و مسدود کند.

در نتيجه شانس عود واريکوسل در اين روش بسيار کمتر و حدود نيم درصد (يعني موفقيت 5/99 درصد) است همچنين به دليل قابليت بهتر در تمايز شريان و عروق لنفاتيک و حفظ آنها احتمال آتروفي بيضه به دنبال جراحي يا ايجاد هيدروسل (آب‌آوردگي بيضه) بسيار نادر است.

عوارض واريکوسلکتومي (جراحي برداشتن واريکوسل)

1) احتمال عود واريکوسل که در روش معمولي و سنتي واريکوسلکتومي 5 تا 25 درصد ذکر شده و در روش ميکروسرجري نيم درصد است.

2) ايجاد هيدروسل (آب‌آوردگي بيضه) که احتمال آن در روش معمولي جراحي واريکوسلکتومي‌ 5 تا 25 درصد و در روش ميکروسرجري بسيار نادر گزارش شده است.

3) عارضه سوم احتمال آتروفي بيضه که در روش جراحي معمولي کمتر از 3 درصد و در روش ميکروسرجري بسيار نادر گزارش شده است

از واريكوسل يك احساس سنگيني عوارض واریکوسل شامل ایجاد درد، آتروفی (کوچک شدن سایز و نرم شدن قوام بیضه) و ناباروری می باشد. درد ناشی از واریکوسل ، که با فعالیت و ایستادن تشدید مي شود.

مسائل و مشكلات باليني ناشي از واريكوسل

شايعترين عدم تقارن بیضه ها، یا درد بیضه و یا پس از ازدواج، با ناباروری مراجعه کند. ولی شایع ترین فرم آن، بدون علامت و بطور اتفاقی، حین معاینه، متوجه آن می گردند.

در معاینه، بزرگی و تورم عروق بیضه، به خصوص در سمت چپ مشهود است و درحالت ایستاده، و یا افزایش فشار شکمی تشدید می یابد و در حالت خوابیده از بین می رود (در صورتی که تورم عروق درحالت خوابیده از بین نرفت، باید به نوع ثانویه آن شک کرد)

بروز علامت معمولا در طی معاینات معمول تشخیص داده می شوند. علائم و نشانه ها ممکن است شامل: درد بیضه، احساس سنگینی در بیضه ها، نازائی، جمع شدگی و کوچک شدن بیضه ها و وریدهای قابل لمس یا قابل مشاهده می باشد.

در نتیجه در صورت وجود درد پیوسته و دایمی در ناحیه تناسلی باید به پزشک مراجعه نمود.

شایع ترین بیماری مردان پس از بلوغ می باشد و ۱۰درصد مردان بالغ به آن مبتلا می باشند. واریکوسل شایع ترین عامل ناباروری مردان می باشد.

سن شروع

سن شروع بیماری معمولا در زمان بلوغ و یا بلافاصله پس از بلوغ می باشد، ولی در سن کمتر یا سن بالا نیز ممکن است ایجاد گردد. شایع ترین علامت واریکوسل درد خفیفی است که مخصوصا هنگام فعالیت بروز می کند.

اختلالی در سیاهرگ های این ناحیه است که نمی توانند خون را به درستی تخلیه کنند. به همین دلیل این رگ ها گشاد و طویل شده و به ویژه در مردانی که از نظر جنسی فعال هستند، موجب ایجاد درد بیضه می شوند.

این بیماری بیشتر در بیضه چپ اتفاق می افتد و علت آن هم اختلالی در سیاهرگ های این ناحیه است که نمی توانند خون را به درستی تخلیه کنند. به همین دلیل این رگ ها گشاد و طویل شده و به ویژه در مردانی که از نظر جنسی فعال هستند، موجب ایجاد درد بیضه می شوند.

علامت ظاهری این بیماری بر اساس درجات آن متفاوت است، به گونه ای که ممکن است در درجات خفیف بیماری هیچ بیرون زدگی یا تودهای در این ناحیه موجود نباشد و یا در درجات شدید آن وقتی فرد می ایستد توده ای از رگ ها به صورت پیچ در پیچ و متسع در بالا و پشت بیضه قابل لمس باشد. اکثر مبتلایان به واریکوسل به دلیل از دست دادن توانایی تولید اسپرم های مناسب دچار ناباروری نیز می شوند.

این بیماری با عمل جراحی قابل درمان است و حتی ناباروری مردان را نیز تا حدود زیادی می توان از بین برد. البته اگر واریکوسل در یک مرد مسن به طور ناگهانی بروز کند، می تواند نشانه بدی باشد، چرا که تومورهای کلیه می توانند باعث بروز این حالت در افراد مسن شوند.

واریکوسل جانبی سمت چپ در ۸۵% از مردان با این مسئله (برگشت غیر طبیعی خون) و واریکوسل سمت راست در ۱۵% از مردان مشاهده شده و گرفتار شدن هر دو قسمت (چپ و راست) این مسئله در ۲۰% از مردان مشاهده شده است.

بعضی از مردان که واریکوسل بزرگ دارند هیچ نشانی از آسیب بیضه ندارند، حال آنکه برخی از مردان با واریکوسل کوچک ممکن است نابارور باشند.

تشخيص واريكوسل

حدود85 درصد موارداين اختلال درسمت چپ ايجاد مي شود واريكوسل مي تواند دريك بيضه يا درهر دو ايجاد شود ولي درمقابل با مقاونت بيشتري روبرو مي باشد. ممكن است واريكوسلها ي بزرگ با چشم غير مسلح نيز در فردي كه مشكوك به تشخيص مي باشند رويت باشد.

واریکوسل های متوسط نيز ازطريق معاينه ولمس ناحيه تناسلي قابل مشاهده است درحالت ایستاده قرار داده دراين حالت  احتمال لمس و رويت  وریدها بيشتر خواهد بود.

در این حالت منظره شبیه کیسه پر از کرم ( پيچ پيچ)لمس می شود.وقتي بيمار بخوابد ناپديد مي شود يا بصورت تست داپلريا ترموگرافي و ونوگرافي  Venography قابل مشاهده  می‏باشد. با استفاده از اولتراسوند مي توان اندازه وريدها وجريان خون غالبا بيضه سمت واریکوسل مشاهده نمود .

واريكوسل جانبی سمت چپ در 85% از مردان با این مسئله (برگشت غیر طبیعی خون ) و واریکوسل سمت راست در 15% از مردان مشاهده شده و گرفتار شدن هر دو قسمت (چپ و راست ) این مسئله در 20% از مردان مشاهده شده است .

 

This Post Has 0 Comments

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Back To Top